Listy Włodzimierza Zajączkowskiego do Hadży Seraji Szapszała

Maria Emilia Zajączkowska-Łopatto

mila.lopatto@gmail.com
Związek Karaimów Polskich (Polska)

Abstrakt

Jesienią 1946 r. Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), przed wojną student i asystent w Katedrze Wschodu Muzułmańskiego UJ, powrócił w ramach tzw. repatriacji z Wilna do Krakowa z zamiarem kontynuowania studiów turkologicznych i pracy nad rozprawą doktorską poświęconą Gagauzom. Korespondował z Serają Szapszałem (1873–1961), zwierzchnikiem duchowym Karaimów i orientalistą którego uważał za swego przewodnika w życiu i nauce. Jego listy, pisane po rosyjsku, pochodzą z lat 1947–1958 i przechowywane są obecnie w Bibliotece Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie. Podaję je do druku w polskim tłumaczeniu wraz z krótkim esejem biograficznym i bibliograficznym. Listy stanowią cenne źródło informacji o powojennej odbudowie i rozwoju nauk orientalistycznych w Krakowie, Warszawie i Wrocławiu. W. Zajączkowski pisał do Szapszała o bieżących wydarzeniach naukowych w Polsce, informował o postępie własnych prac, tekstach przygotowywanych do druku. Zasięgał rady Szpaszała jako native speaker’a języka krymskokaraimskiego i znawcy literatury ludowej z Krymu Prosił o pomoc w dotarciu do wydanych za granicą książek, szczególnie nowych wydawnictw radzieckich, w owym czasie niełatwych do zdobycia. Przesyłał Szapszałowi polskie prace i czasopisma orientalistyczne. W listach nie brakuje także informacji o życiu społecznym Karaimów w Polsce, spotkaniach z rodziną i przyjaciółmi.


Słowa kluczowe:

Włodzimierz Zajączkowski, Seraya Shapshal, Turkish studies, Oriental studies, Karaims

Bibliografia

Abkowicz, M., Sulimowicz, A., Karaj jołłary – Karaimskie drogi. Karaimi w dawnej fotografii, Wrocław 2010. Google Scholar

Abkowicz, M., Karaimskie życie społeczne w Polsce po 1945 roku, [w:] Machul-Telus B., Karaimi, Warszawa 2012, s. 180–205. Google Scholar

Biogramy uczonych polskich. Materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN. Cz. I Nauki społeczne. Zeszyt 3. Opracowali Śródka A., Szczawiński P., Wrocław 1985, s. 94–97. Google Scholar

Dubiński, A., Prof. Dr. Włodzimierz Zajączkowski, On the occasion of his 65th birthday. Bibliography of the works of Włodzimierz Zajączkowski, „Ural-Altaische Jahrbücher” 1981, Neues Folge, t. 1, s. 255–269. Google Scholar

Dubiński, A., Włodzimierz Zajączkowski in memoriam, PO 1983, 1–4 (125–128) s. 183–185. Google Scholar

Dubiński, A., Szymona Firkowicza twórczość literacka w języku karaimskim, PO 1993, 3–4 (167–168), s. 204–210. Google Scholar

Grzybek, S., Śp. ks. prof. Aleksy Klawek (1890–1969), „Ruch Biblijny” 1970, 23, s. 263. Google Scholar

Godzińska, M., Włodzimierz Zajączkowski – badacz folkloru ludów tureckich, „Almanach Karaimski” 2014, t. 3, s. 37–40. Google Scholar

Górski, T., Nekrolog [A. Klawek], „Życie i Myśl” 1970, nr 4, s. 147–148. Google Scholar

Kałużyński, S., Marian Lewicki (15 VIII 1908 – 13 XI 1955), PO 1956, nr 3 (19), s. 299–312. Google Scholar

Kałużyński, S., Władysław Kotwicz na stulecie urodzin, PO 1972, nr 2 (82), s. 103–114. Google Scholar

Kałużyński, S., Marian Lewicki (na 25-lecie śmierci), PO 1980, nr 4 (116), s. 364–366. Google Scholar

Kozłowska M., przy współpracy J. Tulisowa, Katalog księgozbioru Profesora Władysława Kotwicza. Cz. 1, Numery inwentarzowe 1–800, „Collectanea Orientalia”, 3 (19), Warszawa 2015. Google Scholar

Lewicki, M., Władysław Kotwicz (20.II.1872–3.X.1944), RO 1953, 16, s. XI–XXIX. Google Scholar

Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Seraji Szapszała, „Almanach Karaimski” 2013, nr 2, s. 65–163. Google Scholar

Łoza, S. (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938 (reprint 1984). Google Scholar

Majda, T. (red), Urzeczeni Orientem. Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Tadeusza Kowalskiego, Warszawa 2013. Google Scholar

Majda, T., Ananiasz Zajączkowski 1903–1970, [w:] Baraniewski W., Tygielski W., Wróblewski A. K. (red.), Portrety Uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945. Warszawa 2016, s. 536–547. Google Scholar

Niekricz, A., Mądrość i dobro świata, „Awazymyz” 2012, nr 1 (34), s. 14–15. Google Scholar

Pawelec, M., Seraja Szapszal i jego wkład w polską orientalistykę, „Awazymyz” 2012, nr 1 (34), s. 4–8. Google Scholar

Pawelec, M., Niezapomniane spotkania, tamże, s. 9–10. Google Scholar

Pawelec, M., Listy do Wilna. Seraja Szapszał jako korespondent Ananiasza Zajączkowskiego, „Almanach Karaimski” 2013, nr 2, s. 19–36. Google Scholar

Pilecki, S., Chłopiec z Leśnik. Dziennik lat 1939–1945, Wrocław 2009. Google Scholar

Pilecki, S., Karaimskie życie rodzinne, społeczne i religijne okresu międzywojennego, [w:] Machul-Telus B. (red.), Karaimi, Warszawa 2012, s.34–52. Google Scholar

Prohorov, A. M. (red.), Sovetskij Ènciklopedičeskij Slovar’, wyd. IV, Moskva 1987. Google Scholar

Siemieniec-Gołaś, E., Tadeusz Kowalski (1889–1948), „Studia Turcologica Cracoviensia” 1998, t. 5, s. 91–111. Google Scholar

Siemieniec-Gołaś, E., Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), [w:] Złota Księga Wydziału Filologicznego, Michalik, J., Walecki, W. (red.), Kraków 2000, s. 673–675. Google Scholar

Smoczyński, W. (red.), Kuryłowicz Memorial Volume, Part One, Kraków 1995. Google Scholar

Sulimowicz, A., Polscy turkolodzy Karaimi. Od przedmiotu do podmiotu badań naukowych, [w:] Machul-Telus B. (red.), Karaimi, Warszawa 2012, s. 136–140. Google Scholar

Sulimowicz, A., Listy do Łucka. Aleksander Mardkowicz jako adresat korespondencji Ananiasza Zajączkowskiego, „Almanach Karaimski” 2013, t. 2, s. 37–60. Google Scholar

Sulimowicz, A., Działalność społeczna i edukacyjna Koła Pań Karaimskich w Haliczu, „Almanach Karaimski” 2015, t. 4, s. 79–100. Google Scholar

Tadeusz Kowalski 1889–1948. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 19 czerwca 1998 r., „W służbie nauki” 1999, 4, Kraków 1999. Google Scholar

Tryjarski, E., Studia turkologiczne Władysława Kotwicza (1872–1944), „Nauka Polska” 1973, nr 2, s. 139–145. Google Scholar

Tryjarski, E., Eugeniusz Słuszkiewicz – najwybitniejszy armenista polski (1901–1981), PO 1983, nr 1–4, s. 11–19. Google Scholar

Tryjarski, E., O Profesorze Włodzimierzu Zajączkowskim i wspólnej z nim podróży do Jerozolimy, PO 2001,nr 3–4 (198–199), s. 260–265. Google Scholar

Tryjarski, E., Restoration of Oriental Studies in Poland after the World War II as Reflected in Five Letters by Tadeusz Kowalski, „Studia Turcologica Cracoviensia” 1998, nr 5, s. 267–285. Google Scholar

Tulisow, J., Władysław Kotwicz, „Hemispheres” 1986, 2, s. 199–215. Google Scholar

Tulisow, J., (red.), In the heart of Mongolia. 100th Anniversary of W. Kotwicz’s Expedition to Mongolia in 1912, Kraków 2012. Google Scholar

Tyszkiewicz, J., Początki seminarium turkologicznego prof. Ananiasza Zajączkowskiego: 1933–1936, „Almanach Karaimski” 2014, t. 3, s. 107–118. Google Scholar

Wróblewska, U., Działalność kulturalno-oświatowa Karaimów w Drugiej Rzeczypospolitej, Białystok 2015. Google Scholar

Zajączkowska-Łopatto, M. E., Działalność zawodowa i społeczna Karaimów trockich w Warszawie w XX wieku, [w:] Bairašauskaitė, T., Kobeckaitė, H., Google Scholar

Miškinienė G. (red.), Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikątijos visuomenės tradicijoje: Tototriai ir Karaimai / Orient in the social tradiction of the Grand Google Scholar

Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims / Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi, Wilno 2008, s. 299–309. Google Scholar

Zajączkowska-Łopatto, M. E., Obowiązek i ofiara. Życie i działalność mecenasa Izaaka Zajączkowskiego, „Awazymyz” 2015, nr 1 (46), s. 4–8. Google Scholar

Zajączkowski, A., Tadeusz Kowalski i jego prace orientalistyczne (21 VI 1889 – 5 V 1948), w: Księga dla uczczenia pamięci Tadeusza Kowalskiego (1889–1948), RO 1951–1952, t. XVII, s. IX–XVI. Google Scholar

Zajączkowski, A., Wspomnienie o Marianie Lewickim, PO 1956, nr 3 (19), s. 291–298. Google Scholar

Zajączkowski, A., Kotwicz, Władysław, PSB, 1969, t. 14, s. 507–50. Google Scholar

Zajączkowski, W., Wspomnienie pośmiertne o prof. Władysławie Kotwiczu, „Prawda Wileńska” 15 X 1944, s. 5. Google Scholar

Zajączkowski, W., Bibliografia Tadeusza Kowalskiego, w: Księga dla uczczenia pamięci Tadeusza Kowalskiego (1889–1948), RO 1951–1952, t. XVII, s. XVII–XXXVI. Google Scholar

Zajączkowski, W., Pamięci wybitnego orientalisty [M. Lewickiego], „Tygodnik Powszechny” 1956, nr 1 (544), s. 2. Google Scholar

Zajączkowski, W., Prof. dr Tadeusz Lewicki, PO 1971, nr 77, s. 101–102. Google Scholar

Zajączkowski, W., Bibliographie des travaux de Tadeusz Lewicki, „Folia Orientalia” 1970, t. 11, s. 7–47. Google Scholar

Zajączkowski, W., Maria Kotwicz (1897–1978), PO 1978, nr 3 (107), s. 30. Google Scholar

Zajączkowski, W., Władysław Zimnicki (1897–1979), „Folia Orientalia” 1979, t. 20, s. 315–316. Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2016-12-30

Cited By / Share

Zajączkowska-Łopatto, M. E. (2016). Listy Włodzimierza Zajączkowskiego do Hadży Seraji Szapszała. Almanach Karaimski, 5, 207–237. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.12

Autorzy

Maria Emilia Zajączkowska-Łopatto 
mila.lopatto@gmail.com
Związek Karaimów Polskich Polska

Turkolog, dokumentalistka, archiwistka. Od kilkunastu lat zajmuje się opisywaniem historii rodzin karaimskich Wileńszczyzny. Opracowuje biografie karaimskie na podstawie źródeł archiwalnych oraz własnych zbiorów korespondencji. Publikuje w wydawnictwach Związku Karaimów Polskich.



Statystyki

Abstract views: 121
PDF downloads: 89


Licencja

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.